Geschiedenis

Dwangarbeid in Duitsland

Via Uitgeverij GiST verscheen het boek ‘Dwangarbeid in Duitsland’ over Koos de Wolf, vader van Ted en Coen de Wolf; die laatste woont al 25 jaar in Nieuw-Zeeland.

‘Dwangarbeid in Duitsland’ is een weergave van urenlange gesprekken met zijn vader en archiefonderzoek in Duitsland. Het gaat over de ervaringen van vader Koos, in Nootdorp onder meer bekend van Molen Windlust aan de Oudeweg die door deze opticien/horlogemaker in de jaren tachtig weer in oude glorie is hersteld. Ted werd destijds vrijwillig molenaar en verbouwde enige jaren later de voormalige graanschuur van de molen tot restaurant De Vang (het huidige Saam onder de molen). Koos de Wolf vertrok in 1943 kort voor zijn 21ste verjaardag naar Duitsland om in Sindelfingen bij Daimler-Benz (de Mercedesfabriek) tewerkgesteld te worden. In Duitsland werd hij ondergebracht in een barak met onder andere Dick Binnendijk, de latere impresario van Toon Hermans. De toenmalige cabaretier Binnendijk speelt een belangrijke rol in deze biografie in romanvorm. Al na een paar weken wist Koos zich aan de erbarmelijke omstandigheden in het lager te ontworstelen, waarna hij een relatief goed leven leidde tijdens die Duitse jaren. Toch kon ook hij niet ontkomen aan de ellende die met oorlog gepaard gaat. “Werkelijk een fantastisch boek,” schreef Teun Beins. “Het werpt een heel nieuw en origineel licht op de immer enkel dramatisch voorgestelde gebeurtenis van de dwangarbeid.”


Genre: Familiegeschiedenis, Overig
Series: Geschiedenis, Interviews |

De H. Bartholomeuskerk van Nootdorp

De Nootdorpers Tinus Verwijmeren, Noud Janssen en Ron Labordus hebben de geschiedenis van de H. Bartholomeuskerk in hun dorp in een jubileumboek vastgelegd. De kerk bestond in 2021 150 jaar. De auteurs leiden de lezer via een wandeling door de kerk en beschrijven het interieur en de restauraties die daar zijn uitgevoerd. Noud Janssen speelde daar de laatste jaren zelf als restaurateur een belangrijke rol in.

De monumentale kerk aan de Veenweg in Nootdorp dankt zijn bestaan aan de rijke veenboer Andreas Hofweegen, die aan het eind van zijn leven zijn grote vermogen schonk aan de Bartholomeusparochie. Met dat geld werd achter het kleine bestaande kerkje met pastoorswoning de nieuwe, grote kerk met pastorie gebouwd. De architect was E.J. Margry, leerling van de grootmeester van de Nederlandse neogotiek P. Cuypers.

He boek ‘150 jaar H. Bartholomeuskerk Nootdorp, De geschiedenis van een markant kerkgebouw’ beschrijft hoe de bouw tot stand kwam en neemt de lezer vervolgens mee door de rijke historie van de kerk. Het boek staat vol foto’s, niet alleen historisch materiaal maar ook veel kleurenfoto’s van de kerk in zijn huidige vorm.


Genre: Overig
Series: Geschiedenis, Kerk, Nootdorp |

Nootdorps Verleden – 5000 jaar geschiedenis

Nootdorps Verleden - 5000 jaar geschiedenis

Nootdorps Verleden – 5000 jaar geschiedenis

Ongeveer 5000 jaar geleden woonden op een kleine afstand van het centrum van het huidige Nootdorp al mensen. Toen zij weer wegtrokken ontstond een nat landschap waarop gedurende duizenden jaren een dik veenpakket groeide. Vanaf het jaar 1150 begon men het veenpakket op het grondgebied van Nootdorp te ontginnen. Er ontstonden drie woongebieden: Nootdorp, Nieuweveen en Hoogeveen, waarvan Nootdorp het centrum vormde. Dit boek bevat een geheel nieuwe beschrijving van het ontstaan van Nootdorp en wat er daarna gebeurde. Gedurende 500 jaar was Nootdorp dé energieleverancier voor Delft en Den Haag. De turfafgraving in Nootdorp zorgde voor groei en bloei van die steden tussen 1350 en 1700. De inwoners van Nootdorp betaalden een hoge prijs. Nootdorp en omgeving veranderden in een plassengebied. Na de drooglegging van de Nootdorpse plassen ontwikkelde het dorp zich tot een agrarische samenleving. Na 1960 veranderde het dorp opnieuw: het kreeg een voorstedelijk karakter.

‘Nootdorps verleden’ geeft een aansprekend beeld van de bestuurlijke, sociale, economische en culturele verhoudingen in onze dorpsgemeenschap door de eeuwen heen. Het bevat tal van anekdotes en voorvallen. Veel illustraties verlevendigen de tekst en kleinere tekstblokjes geven bijzondere informatie.

Willem Janssen, de auteur van het boek Nootdorpse boerderijen en hun bewoners, over het boek Nootdorps verleden:
“Het is goed leesbaar, informatief en boeiend. Het bevat vele kleurrijke anekdotes. Het is echt ongelofelijk hoeveel informatie het boek bevat uit de periode voor 1850. Maar ook de recente geschiedenis van Nootdorp is boeiend beschreven. Hulde, hulde.”


Genre: NH
Series: Geschiedenis, Nootdorp |

Nootdorpse boerderijen en hun bewoners

Nootdorpse boerderijen en hun bewoners

Nootdorpse boerderijen en hun bewoners

Je kunt het je bijna niet meer voorstellen als je nu door Nootdorp wandelt. Waar nu huizen staan, graasden koeien. Grasland, tochten, schuiten: waar je ook in Nootdorp woonde, zag je weilanden, hoorde je kikkers, zag je ooievaars. Hier en daar waren er platte kassen en hoge schoorstenen. Daar werd tuinbouw bedreven. Dat is nog geen vijftig jaar geleden. Dit boek brengt je terug naar de tijd waarin het boerenbedrijf het leven en welzijn van dit polderdorp bepaalde. Het beschrijft 92 boerderijen langs de wegen waaraan ze lagen. Het verhaalt over hun bewoners, hun spanningen en inspanningen, hun geluk maar ook hun persoonlijke en zakelijke tegenslagen. Het boek bevat bijzonder veel foto’s uit persoonlijke fotoalbums. Het is uniek dat veel oude namen van Nootdorpers nu voor iedereen een gezicht krijgen.

Dit boek biedt een gedetailleerd inzicht in het boerenleven in Nootdorp vanaf 1850 tot op heden. Het is een blader-, kijk- en leesboek, dat de herinnering aan agrarisch Nootdorp levend houdt.


Genre: NH
Series: Geschiedenis, Nootdorp |

In de slagschaduw

Nootdorp in de Tweede Wereldoorlog

In de slagschaduw

Dit boek, geschreven door Noud Janssen met medewerking van Bert Huijgen, Piet van der Kruk, Henk Rolvink en Ninon Vis vertelt het verhaal van Nootdorp en zijn inwoners tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het overdonderend begin van de oorlog voor Nootdorp – de slag om het vliegveld Ypenburg –, de vormen van verzet tegen de bezettingsmacht, de onderduikers, het schaarser worden van allerlei levensbehoeften, de tewerkstelling in Duitsland, de schietpartijen, de bombardementen, de hongerwinter, de bevrijding komen natuurlijk aan bod. Ook de jaren vlak voor de oorlog en na de bevrijding worden beschreven.
Tezamen met de reeds eerder gepubliceerde verhalen, die in dit boek zijn verwerkt, biedt “In de slagschaduw” voor het eerst een getrouw beeld van ons dorp, dat werd meegesleurd in de internationale oorlogsverwikkelingen. Het bevat tientallen persoonlijke herinneringen van Nootdorpers die het allemaal hebben meegemaakt. Voor dit boek is ook archiefonderzoek gedaan. Daaruit zijn tal van nieuwe gegevens naar voren gekomen. Veel kleinere onderdelen en talrijke illustraties maken het boek voor veel mensen toegankelijk.


Genre: NH
Series: Geschiedenis, Nootdorp, Oorlog |

Maalderij “De Eendracht”

Maalderij “De Eendracht”

De RK Coöperatieve Aankoopvereniging “De Eendracht” werd opgericht in 1917 en opgeheven in 1954. Coöperatie “De Eendracht” kocht land- en tuinbouwbenodigdheden in en verkocht deze weer aan haar leden. Vanaf 1922 had de maalderij ruimte en apparatuur om zelf graan te malen en te mengen. Als afgeleide van het malen werd de coöperatie in de volksmond ook wel de maalderij genoemd.

Veeteelt en daarmee groen grasland bepaalde in de periode 1917-1954 het landschap in Nootdorp. Door veenafgravingen die in het verleden hadden plaatsgevonden lag het land lager dan de wegen en de watergangen. Bebouwing was bescheiden van omvang en geconcentreerd langs linten.
De maalderij is ontstaan door initiatieven vanuit de Rooms-Katholieke kerk. Pastoor H.A.T. van Dam was initiator. Hij en zijn opvolger pastoor Rhee hebben de ledenvergaderingen in de eerste periode voorgezeten. De kerk was niet alleen in de persoon van de pastoor aanwezig bij de vergaderingen van de maalderij, maar ook als ruimtelijke factor zichtbaar vanuit alle windhoeken in het groene weidelandschap.

Groen gras klinkt als voorspoed en groei. Dit gold zeker voor de eerste periode van de maalderij in de jaren twintig. De landbouw floreerde en daarmee ook de maalderij. Het tij keerde echter eind jaren twintig. De landbouwsector kwam net als de rest van de economie in een langdurige crisis terecht. Dit had zijn weerslag op het functioneren van de maalderij. Boeren konden vaak hun betalingsverplichtingen niet nakomen en dat bracht de maalderij op de rand van de afgrond. In de jaren veertig trad herstel op. In 1954 werd de maalderij opgeheven en verkocht aan een particuliere vee-voerhandelaar.


Genre: NH
Series: Geschiedenis, Nootdorp |

SV Nootdorp – 50 jaar

Boek - SV NootdorpIn 1950 werd SV Nootdorp opgericht en dus vierden ze in 2000 hun 50-jarig bestaan. Hoewel, bij de oprichting had de sportvereniging een andere naam. U leest erover in dit mooie herinneringsboek. Op de achterkant lezen we:

De voetbalvereniging SV Nootdorp neemt een niet weg te denken plaats in de gemeente Nootdorp in. Al vijftig jaar is de plaatselijke voetbalclub het symbool van gezelligheid en vriendschap. In het magische jaar 2000 bestaat SV Nootdorp 50 jaar.

In dit boek staat een historisch overzicht van de rijke geschiedenis van de Nootdorpse club. Op opvallend originele wijze kijken tientallen leden terug in de tijd. Ze komen in alle jaren allemaal maar tot één conclusie en die luidt: “Er is maar één club en dat is SV Nootdorp. Het is gewoon mijn cluppie!”

Uit al die verhalen en interviews wordt duidelijk wat nou typisch en kenmerkend is voor SV Nootdorp. Een van de ondervraagden zegt: “Het is een onbeschrijfelijk gevoel, probeer dat maar eens op te schrijven!”

Gezelligheid, sfeer, kameraadschap, elkaar trouw zijn door dik en dun dat zijn de meest gemaakte opmerkingen. Dat is de rode draad door dit hele boek heen. Daarmee is dit boek over “Vijftig jaar SV Nootdorp” een uniek boek geworden. De verhalen verdienen het om keer op keer gelezen te worden en natuurlijk staan er heel veel foto’s in, die het ophalen van herinneringen nog makkelijker maken.

Er is door de redactie ruim een jaar hard gewerkt aan het tot stand komen van dit jubileumboek. Het unieke karakter van SV Nootdorp daar mogen we trots op zijn. Met dit boek is het unieke karakter van de club voor de geschiedenis vastgelegd.


Genre: Overig, Sport, Sportverenigingen
Series: Geschiedenis, Nootdorp, Sport |

Sportvereniging RKDEO – 75 jaar

RKDEO - 75 jaarIn 2009 bestond de sportvereniging RKDEO 75 jaar. Voorzitter Henk Hoogweg en Burgemeester Rik Buddenberg schreven een voorwoord. De introductie van dit fraaie boek werd geschreven door Dick den Hollander, de man met de meeste – 486 – competitiewedstrijden. Hij schreef het volgende.

Een boek over 75 jaar VOGEL, Nootdorpse Boys en RKDEO

Beste lezers,

Het valt niet mee om te proberen driekwart eeuw geschiedenis van RKDEO in een boek samen te vatten. Eigenlijk is het zelfs onbegonnen werk. Iedereen die namelijk in de afgelopen 75 jaar met VOGEL, Nootdorpse Boys en RKDEO op welke wijze dan ook verbonden is geweest, heeft namelijk zijn of haar ‘eigen’ geschiedenisverhaal. Dit boek is dus maar één weergave van de tientallen, misschien zelfs wel honderden verschillende opvattingen van de geschiedenis van RKDEO.

Toch zit er in al die uiteenlopende verhalen steeds een rode draad. Dat is de onderlinge verbondenheid van de mensen die bij de club betrokken zijn of zijn geweest. Een oud-voorzitter vond ‘club’ ook geen goede omschrijving; hij sprak liever van een vereniging. In dat woord komt de sterke onderlinge band inderdaad nog beter tot uiting.

Ik ben zelf lid van RKDEO sinds 1969 en heb iets meer dan de helft van de verenigingsgeschiedenis bewust meegemaakt. Behalve uit die ervaringen is dit boek aan de hand van interviews, gesprekken, plakboeken en krantenknipsels samengesteld. Voor de sportieve successen zijn vooral de prestaties van de selectieteams bepalend geweest, maar verder is er volop aandacht voor wat de gehele vereniging in een bepaalde tijd heeft beziggehouden. Daarbij blikken hoofdpersonen uit die periode terug op hun tijd bij de vereniging.

Dit boek is niet compleet en pretendeert dat ook niet te zijn. Wel is getracht een zo goed mogelijk beeld te geven van 75 jaar betrokkenheid, verbondenheid en inzet voor achtereenvolgens VOGEL, Nootdorpse Boys en RKDEO. Ooit opgericht door enkele sportieve enthousiaste jongens en inmiddels uitgegroeid tot een vereniging waar wekelijks honderden meisjes en jongens, vrouwen en mannen enorm veel plezier beleven.

Ik wens u minstens zoveel plezier met het doorbladeren en lezen van dit jubileumboek.


Genre: Overig, Sport, Sportverenigingen
Series: Geschiedenis, Nootdorp, Sport |

Van Tilburg in Nootdorp

Boek - Tilburg, Aat vanTekenen en bouwen – 1870-1980.
De geschiedenis van de familie Van Tilburg in Nootdorp geschreven door Aat van Tilburg. In het voorwoord van Aat lezen we het volgende.

De Dekenkist
De grote dekenkist vol bouwtekeningen, jaarboeken en foto’s was na het overlijden van mijn ouders bij mijn broer Miel terecht gekomen. Steeds als ik de kist zag dacht ik: ‘In dit unieke historische materiaal schuilt een verhaal’. Zoals de ene generatie het beeld documenteerde, de andere op zoek ging naar de oorsprong van de familie en de volgende het aanvulde met nieuw gevonden informatie, lijkt het zonde om alles in zo’n donkere kist te laten liggen.

De geschiedenis begint bij Cornelis van Tilburg (1848-1921). In 1870 vestigt hij zich, 22 jaar oud en pas getrouwd, als meester metselaar in Nootdorp. Zijn hele leven noteert hij in grote jaarboeken iedere baksteen en elk arbeidsuur tot op de halve cent nauwkeurig. Van dorpsmetselaar wordt hij aannemer van grote waterbouwkundige werken en zakenman.

Na ruim 40 jaar draagt hij het bedrijf over aan zijn zonen, Jan de timmerzaak en Piet de metselfirma. Tussen de broers groeit een hechte samenwerking die hun leven lang zal duren. Ze tekenen en bouwen huizen, boerderijen en fabrieken. Jan noemt zich geen architect, in feite is hij het wel. Zo ontwerpt hij moderne winkelpanden en tekent het nieuwe gemeentehuis in Nootdorp. De crisis in 1930 overleven Jan en Piet door zuinig te leven en efficiënt te werken.

De derde generatie, mijn vader Cor, bouwt een grote verscheidenheid aan huizen en bedrijfsgebouwen, maar als hij in 1970 de kerk mag restaureren, weet hij dat daar zijn hart ligt. Samen met de winkeliers maakt hij plannen om de verwaarloosde Dorpsstraat te restaureren en zo bepaalt hij het huidige aanzien rondom de kerk.

Het onderzoek naar deze drie generaties van bouwers maakt nieuwsgierig naar de geschiedenis ervoor. Mijn vrouw, Mieke van Tilburg-Thoms, heeft zich verdiept in de periode van 1700 tot 1850 en kwam tot de verrassende ontdekking dat Johannes van Tilburg in 1703 scheepstimmerman was in Schiebroek en later een scheepswerf had in Stompwijk, aan het Soetermeerse Meer.
Wij volgen Cornelis en zijn familie naar Nootdorp.
In hoofdstuk 14 en 15 schetsen we een beknopt beeld van zijn voorouders. Dat wat niet allemaal in de kist zat…


Genre: Familiegeschiedenis, Overig
Series: Genealogie, Geschiedenis |

Plan West Nootdorp

Nootdorp - Plan WestIn 2008 is een grote opknapbeurt uitgevoerd in Plan West door Vestia. Ter gelegenheid hiervan is een boekje verschenen. In het voorwoord staat het volgende.

Ter herinnering aan een bijzondere wijk.
Bij het gereedkomen van de opknapbeurt aan de woningen van Vestia Nootdorp in Plan West ontstond het idee om een boekje uit te geven over deze bijzonder Nootdorpse wijk. Het is een makkelijk leesbaar overzicht geworden van de geschiedenis van dit deel van Nootdorp.

De samenstellers van dit boekje hebben geen wetenschappelijk verantwoord geschiedenisboekje geschreven. De informatie die er in staat klopt uiteraard en is onder andere geput uit eerder verschenen boeken over Nootdorp en de omgeving. De bedoeling van dit boekje is om op makkelijk leesbare wijze en met gebruikmaking van veel illustraties een goede indruk te krijgen van dit unieke deel van Nootdorp in het algemeen en van de woningen van Vestia Nootdorp en de voltooide opknapbeurt in het bijzonder. Het blijkt er goed wonen te zijn.


Genre: Overig
Series: Geschiedenis, Nootdorp |